Στο παρελθόν έχουμε αναφερθεί εκτενώς και με αντικειμενικότητα στην αξία των βιολογικών τροφίμων (όταν πληρούν βέβαια τις προϋποθέσεις για να χαρακτηρίζονται έτσι) τόσο για την υγεία μας, όσο και για την προστασία του περιβάλλοντος, την οποία δυστυχώς πολλοί παραβλέπουν αν και αφορά το «σπίτι» το δικό τους, των παιδιών τους, των εγγονιών τους και των γενεών που έπονται...

Οι βιολογικές καλλιέργειες χαρακτηρίζονται απο τα οργανικά λιπάσματα (όπως για παράδειγμα η κοπριά και το κομπόστ), την εναλλαγή των εκτάσεων με καλλιέργειες οσπρίων (έτσι ώστε να αυξηθεί η συγκέντρωση του αζώτου) και απο την εφαρμογή μη χημικών μεθόδων φυτοπροστασίας.

Το 2012 η Dr. Crystal Smith-Spangler ως επικεφαλής μιας ομάδας ερευνητών, δημοσιοποίησε μια ανασκόπηση (Ann Intern Med. 2012 Sep 4;157(5):348-66.) καταλήγοντας πως δεν υπάρχουν ισχυρά δεδομένα που να αποδεικνύουν πως τα βιολογικά τρόφιμα είναι πιο θρεπτικά από τα συμβατικά, ενώ «παραδέχεται» πως η κατανάλωση βιολογικών οδηγεί σε μικρότερη έκθεση σε φυτοφάρμακα και βακτήρια, ανθεκτικά σε αντιβιώσεις. Η συγκεκριμένη ανασκόπηση (240 μελετών) συζητήθηκε 
πολύ, βρίσκοντας ένθερμους υποστηρικτές άτομα με σαφή συμφέροντα από την όποια εξίσωση βιολογικών – συμβατικών θεωρήθηκε πως προκύπτει, ενώ σχολιάστηκε εντόνως και η μεθοδολογία της. 

Το λυπηρό είναι πως αρκετοί επιστήμονες υγείας και εδώ στη χώρα μας, υιοθέτησαν αβίαστα τα ευρήματα αυτής της ανασκόπησης και άρχισαν να απορούν για την ύπαρξη των βιολογικών,αγνοώντας πως ακόμα και αν δεν είχαν καμία απολύτως θρεπτική διαφορά για τον άνθρωπο, η συμβολή τους στη προστασία του περιβάλλοντος είναι τέτοια που αρκεί για να ενισχυθούν οι μέθοδοι παραγωγής των!

Πολύ πρόσφατα ένα από τα πιο έγκυρα επιστημονικά περιοδικά, η British Journal of Nutrition δημοσίευσε έρευνα (Br J Nutr. 2014 Sep;112(5):794-811) των Baranski et al (η οποία στηρίχθηκε σε 
στοιχεία απο 343 μελέτες που είχαν πραγματοποιηθεί στο παρελθόν) καταλήγοντας συμπερασματικά ότι τα τρόφιμα από βιολογικές καλλιέργειες περιέχουν κατά μέσο όρο μεγαλύτερη ποσότητα αντιοξειδωτικών συστατικών και μικρότερη ποσότητα φυτοφαρμάκων και καδμίου, όταν συγκρίνονται με αυτά από τις συμβατικές καλλιέργειες.

Ένας σημαντικός Έλληνας επιστήμονας, ο Επίκουρος Καθηγητής Χαρίλαος Γιώτης από το τμήμα Τεχνολογίας Τροφίμων του ΤΕΙ Ιονίων Νήσων, εκ των βασικών συντελεστών της εν λόγω έρευνας, μας δίνει περισσότερες λεπτομέρειες απαντώντας σε κρίσιμα ερωτήματα.

Στο παρελθόν δημοσιοποιήθηκαν στοιχειά που "εξίσωναν" σε θρεπτική και όχι μόνο αξία, μια σειρά βιολογικών τροφίμων με τα αντίστοιχα συμβατικά. Στην συγκεκριμένη μετααναλυση στην οποία λάβατε και εσείς μέρος, αποδεικνύεται πως τα βιολογικά υπερτερούν σε αντιοξειδωτικό προφίλ αλλά και σε μικρότερη επιβάρυνση με βαρέα τοξικά μέταλλα. Τελικά ως επιστήμονας αλλά και ως καταναλωτής, θεωρείτε πως τα βιολογικά τρόφιμα πραγματικά πρέπει να αποτελούν προτεραιότητα στις διατροφικές μας επιλογές και γιατί;

Dr. Χ. Γιώτης: «Η χρήση συνθετικών φυτοφαρμάκων (ζιζανιοκτόνων, εντομοκτόνων, μυκητοκτόνων κ.ά) που στην βιολογική γεωργία απαγορεύεται, έχει σοβαρές επιπτώσεις στην υγεία των αγροτών που τα εφαρμόζουν και έρχονται σε επαφή με αυτά, αλλά και στην υγεία των καταναλωτών που τρέφονται από τρόφιμα με υπολείμματα φυτοφαρμάκων. Έρευνες των τελευταίων ετών έχουν δείξει πως κάποια φυτοφάρμακα σχετίζονται με διάφορους καρκίνους αλλά και στειρότητα σε αγρότες, ενώ έλεγχοι κρατικών οργανισμών έχουν δείξει ότι σε πολλές περιπτώσεις υπολείμματα γεωργικών φαρμάκων σε τρόφιμα βρίσκονται πάνω από τα ασφαλή όρια.

Ο μέσος καταναλωτής ξέρει ότι η λήψη τροφίμων με υπολείμματα φυτοφαρμάκων είναι βλαβερή και επίσης ξέρει ότι τα βιολογικά τρόφιμα δεν έχουν υπολείμματα φυτοφαρμάκων γιατί απαγορεύεται η 
χρήση τους.

Φαίνεται επίσης ότι οι νεότερες γενιές είναι περισσότερο ενημερωμένες, καθώς βλέπουμε αρκετά συχνά νέους γονείς που ίσως δεν μπορούν να ανταπεξέλθουν στο μεγαλύτερο κόστος των βιολογικών 
για δική τους κατανάλωση, για τα παιδιά τους να τα αγοράζουν!

Η νέα έρευνα στην οποία αναφέρεστε και συμμετέχει το τμήμα Τεχνολογίας Τροφίμων του ΤΕΙ Ιονίων Νήσων (πρώην τμήμα Βιολογικής Γεωργίας και Τροφίμων) δείχνει ότι τα βιολογικά τρόφιμα υπερτερούν 
σε αντιοξειδωτικό προφίλ, ενώ παράλληλα έχουν και μικρότερη επιβάρυνση από βαρέα τοξικά μέταλλα. Αυτός είναι ακόμη ένας καλός λόγος για να προτιμούν οι καταναλωτές βιολογικά τρόφιμα.

Εάν δεν υπάρχει οικονομική δυνατότητα για αγορά βιολογικών τροφίμων οι καταναλωτές θα πρέπει να προτιμούν τα τρόφιμα ολοκληρωμένης γεωργίας (συνδυασμός βιολογικής και συμβατικής γεωργίας με περιορισμένη χρήση φυτοφαρμάκων) ή να αγοράζουν τρόφιμα από παραγωγούς ή καταστήματα που εμπιστεύονται».

Τι σημαίνει για την προστασία του περιβάλλοντος η επιλογή βιολογικών τροφίμων; Dr. Χ. Γιώτης: «Η εντατική χρήση φυτοφαρμάκων και λιπασμάτων στις συμβατικές καλλιέργειες έχει δημιουργήσει πολύ μεγάλα προβλήματα με τη μόλυνση των υδάτων. Το πρόβλημα είναι γνωστό στην επιστημονική κοινότητα και στους ανθρώπους που ενδιαφέρονται ή το βλέπουν καθημερινά (όπως π.χ σε διάφορες λίμνες ανά την επικράτεια) αλλά δυστυχώς το μέγεθος του προβλήματος δεν είναι γνωστό στο 
ευρύ φάσμα της κοινωνίας, το οποίο αν γνώριζε θα ασκούσε μεγάλη πίεση για μείωση της χρήσης τους.

Στη βιολογική γεωργία τα συνθετικά λιπάσματα απαγορεύονται ενώ ορισμένα φυσικά λιπάσματα επιτρέπονται σε περιορισμένες ποσότητες.

Αν δεν υπάρξει μείωση της χρήσης των φυτοφαρμάκων και των λιπασμάτων θα υπάρξει σοβαρό πρόβλημα στη χρήση του νερού από τις επόμενες γενιές. Παράδειγμα στο Ηνωμένο Βασίλειο παρά τις 
προσπάθειες για μείωση της χρήσης των αζωτούχων λιπασμάτων, το 30% των υπόγειων υδάτων περιέχει άζωτο πάνω από τα ασφαλή όρια.»
Σε συνεργασία με το diettv.gr
zougla.gr