Μέσα από την ειδική αναφορά του Ευαγγελιστού Λουκά στην Ιστορία του Ζακχαίου, έχουμε ένα ζωντανό παράδειγμα, το οποίο οφείλουμε να μιμηθούμε, εάν πράγματι θέλουμε κι εμείς να σωθούμε από τις αμαρτίες μας και να γίνουμε μέτοχοι της Βασιλείας του Θεού.

Ο Ζακχαίος, αν και ήταν ένας μεγάλος αμαρτωλός, εντούτοις όταν έδειξε ειλικρινή μετάνοια, σώθηκε.

Είναι γνωστόν ότι στην εποχή του Χριστού, κατά τον πρώτο αιώνα, οι Ρωμαίοι, για να έχουν το κεφάλι τους ήσυχο, αντί να μαζεύουν οι ίδιοι τους φόρους από τους λαούς που είχαν υποδουλώσει βίαια με τη δύναμη των όπλων, έδιναν το δικαίωμα αυτό σε οποιονδήποτε τους έδινε περισσότερα χρήματα. 

Αυτοί λοιπόν, ήταν οι γνωστοί Τελώνες, οι οποίοι προσπαθούσαν με τη σειρά τους να κερδίσουν διπλάσια απ’ όσα θα πλήρωναν στους Ρωμαίους τυράννους τους. Καταλαβαίνετε όμως την άδικη εκμετάλλευση, που γινόταν σε βάρος του λαού, διότι κι οι μεγάλοι Τελώνες, οι Αρχιτελώνες, έπρεπε να δώσουν το δικαίωμα της συλλογής φόρων σε άλλους περιφερειακούς συναδέλφους τους, κι αυτοί με τη σειρά τους επεδίωκαν πάλι να κερδίσουν περισσότερα χρήματα σε βάρος του λαού. Το αποτέλεσμα ήταν να υπάρχει παντού η φτώχεια, η κοινωνική αδικία κι η μιζέρια.

Πωλούσαν την περιουσία και τα σπίτια των φτωχών ανθρώπων για ασήμαντα ποσά, ή ακόμη για μικρά κι ασήμαντα χρέη, πολλοί έχαναν την ελευθερία τους και εγίνοντο σκλάβοι. Η απελπισία κι η απόγνωση κυριαρχούσαν παντού. Το επίσημο κράτος στήριζε και τροφοδοτούσε την κάθε λογής κοινωνική αδικία, διότι οι φορείς του ήταν άνθρωποι διεφθαρμένοι, που εσυμπεριφέροντο απάνθρωπα. Αυτοί οι ολίγοι πλούσιοι ζούσαν σε βάρος του φτωχού λαού. Αυτή η κοινωνική αδικία καταδικάστηκε ανεπιφύλακτα και με σαφήνεια από τον Ιησού Χριστό.
Ο Απόστολος Λουκάς θεώρησε ότι, το περιστατικό με τον Αρχιτελώνη Ζακχαίο, έχει σχέση και με τη δική μας σωτηρία. Γι’ αυτό και το κατέγραψε στο Ευαγγέλιό του.
Πρώτα απ’ όλα βλέπουμε στο πρόσωπο του Ζακχαίου, ενός μεγάλου αμαρτωλού, να υπάρχει η δυνατότητα της σωτηρίας. Αυτό σημαίνει δύο πράγματα για μας. 
Πρώτον, αν θεωρούμε ότι κάποιος ανάμεσά μας είναι μεγάλος αμαρτωλός, όπως οι Αρχιτελώνες, πρέπει να προσευχόμαστε για την μετάνοιά του και τη σωτηρία του. Γι’ αυτό κι άγιος Ιάκωβος ο Αδελφόθεος, στην σχετική του επιστολή τονίζει «καλύπτει πλήθος αμαρτιών η ενέργειά μας να καταφέρουμε να οδηγήσουμε κάποιον κοντά στο Χριστόν» 
Δεύτερον, αν πάλι αισθανόμαστε οι ίδιοι ότι είμαστε αμαρτωλοί πρέπει να δείξουμε την ίδια μετάνοια που έδειξε κι ο Ζακχαίος και νάμαστε τότε σίγουροι ότι μπορούμε να σωθούμε, με τη χάρη του Χριστού, όπως κι ο Ζακχαίος.
Σε μας εναπόκειται, αφού μετανοήσουμε (να αλλάξουμε μυαλά), να προσέλθουμε με πραγματική μετάνοια κοντά στους κληρικούς μας για να εξομολογηθούμε τις αμαρτίες μας, τις αδικίες μας και τα σφάλματα μας, στηρίζοντας εκεί που μπορούμε το φιλανθρωπικό και Ιεραποστολικό έργον της Εκκλησίας μας.
Η Εκκλησία μας, μας περιμένει με πολύ αγάπη να μας προστατέψει, γιατί είμαστε τα αγαπημένα της παιδιά.

Κι αν υπάρχουν μερικοί που μας πικράνουν, όπως αυτοί που διαμαρτυρήθηκαν γιατί ο Ιησούς Χριστός πήγε στο σπίτι ενός αμαρτωλού, αυτό δεν θα μας πτοήσει να συνεχίσουμε με πίστη στο Θεό το θεάρεστο διακονικό έργον μας, για το καλό όλων μας, τόσο στον κόσμο αυτό, όσο και στον μέλλοντα, στην αιώνιο Βασιλεία των Ουρανών.