Πιο νωρίς από κάθε άλλη χρονιά ξεκίνησε φέτος το πρόγραμμα καταπολέμησης των κουνουπιών από την Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, που περιλαμβάνει δράσεις αντιμετώπισης σε όλες τις Περιφερειακές Ενότητες, με προτεραιότητα φέτος τους χώρους παραμονής πληθυσμών προσφύγων και μεταναστών, κατόπιν υποδείξεων τόσο της Αντιπεριφέρειας Δημόσιας Υγείας, όσο και του αιτήματος της Ένωσης Αστυνομικών Υπαλλήλων Θεσσαλονίκης, που κατατέθηκε στον Περιφερειάρχη Κεντρικής Μακεδονίας Απόστολο Τζιτζικώστα.
«Το πρόγραμμα που υλοποιεί η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας είναι διετές (2015 – 2016), γεγονός που συνέβαλε στην έγκαιρη έναρξή του, καθώς αποφεύχθηκαν φέτος χρονοβόρες διαδικασίες διαγωνισμών. Η έγκαιρη έναρξη του προγράμματος είναι μια παράμετρος που εγγυάται την επιτυχία του, δεν είναι όμως η μόνη. Φέτος έχουμε στην περιοχή μας την ιδιαιτερότητα της φιλοξενίας δεκάδων χιλιάδων προσφύγων και μεταναστών, υπό συνθήκες που δεν είναι οι κατάλληλες. Ειδικά στον άτυπο καταυλισμό της Ειδομένης. Γι’ αυτό, ανταποκρινόμενοι στις εκκλήσεις όλων των φορέων, δώσαμε εντολή για συνεχή παρακολούθηση της πορείας των κουνουπιών στους χώρους όπου παραμένουν πληθυσμοί προσφύγων και μεταναστών. Ήδη έχουν γίνει οι πρώτες δράσεις καταπολέμησης στην Ειδομένη, αλλά και σε όλα τα οργανωμένα κέντρα παραμονής προσφύγων - μεταναστών της Κεντρικής Μακεδονίας, ενώ η Αντιπεριφέρεια Δημόσιας Υγείας και οι υπηρεσίες μας παρακολουθούν σε καθημερινή βάση την εξέλιξη του προγράμματος. Βάσει του σχεδιασμού του έργου, η πλήρης ανάπτυξη των επίγειων συνεργείων προβλέπεται να ολοκληρωθεί στις αρχές Μαΐου, με συνολικό αριθμό 50 περίπου συνεργείων»», επισήμανε ο Περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας Απόστολος Τζιτζικώστας.
Οι δράσεις καταπολέμησης δεν καλύπτουν μόνο τους προσφυγικούς καταυλισμούς, όπως η Ειδομένη, και τα κέντρα μετεγκατάστασης και φιλοξενίας προσφύγων και μεταναστών στην Κεντρική Μακεδονία, αλλά και όλα τα φυσικά υγροτοπικά συστήματα, τους ορυζώνες, τις εστίες αναπαραγωγής που υπάρχουν στο περιαστικό σύστημα, ακόμα και κοινόχρηστους αλλά και ιδιωτικούς χώρους εντός των οικισμών.
Στόχος του προγράμματος είναι αφενός ο έλεγχος της όχλησης, που προκαλούν τα κουνούπια στους κατοίκους αλλά και στους επισκέπτες της Περιφέρειας, αφετέρου η προστασία της Δημόσιας Υγείας από ασθένειες που μεταδίδονται από αυτά.
Η κύρια μέθοδος καταπολέμησης είναι η προνυμφοκτονία, η καταπολέμηση δηλαδή των κουνουπιών στο στάδιο της προνύμφης, όσο αυτά ζουν μέσα στο νερό, με τη χρήση ήπιων και φιλικών για το περιβάλλον σκευασμάτων. Οι υδατοσυλλογές που αποτελούν τις εστίες αναπαραγωγής των προνυμφών (στο φυσικό, περιαστικό και αστικό περιβάλλον) ελέγχονται και αξιολογούνται σε εβδομαδιαία βάση από ειδικευμένο επιστημονικό και τεχνικό προσωπικό.
Την περίοδο αυτή, κάθε χρόνο παρατηρούνται φαινόμενα όχλησης, ιδιαίτερα σε περιοχές που γειτνιάζουν με υγροτόπους, στο βαθμό που έχουμε μετάβαση από τις χαμηλές χειμερινές θερμοκρασίες σε υψηλότερες ανοιξιάτικες. Εφέτος, ο χειμώνας ήταν ιδιαίτερα ήπιος και ταυτόχρονα σημειώθηκαν σημαντικές βροχοπτώσεις κατά το μήνα Μάρτιο.
Ως αποτέλεσμα, οι περισσότερες μεγάλες αλλά και μικρές υδατοσυλλογές παρήγαγαν σημαντικούς πληθυσμούς προνυμφών, οπότε με την αύξηση των θερμοκρασιών των τελευταίων ημερών, εκδηλώθηκαν δύο ταυτόχρονα φαινόμενα:
1.Μαζικές και σύγχρονες εκκολάψεις από εκτεταμένες εστίες αναπαραγωγής κουνουπιών, πρακτικά σε όλη την Περιφέρεια.
2.Έντονη κινητικότητα και επιθετικότητα από όλα τα κουνούπια, και τα πρόσφατα αναπαραχθέντα αλλά και τα διαχειμάζοντα.
Η όχληση που προξενούν τα κουνούπια αυτά είναι παροδική και άμεσα σχετιζόμενη με τις θερμοκρασίες που θα επικρατήσουν κατά τη διάρκεια της άνοιξης, και επειδή παράλληλα δεν αποτελούν διαβιβαστές ασθενειών, για προφανείς λόγους εξοικονόμησης πόρων δεν ενδείκνυται η καταπολέμησή τους.
Όπως τόνισε η Αντιπεριφερειάρχης Δημόσιας Υγείας Ιωάννα Τζάκη, «στο σχεδιασμό του φετινού έργου καταπολέμησης κουνουπιών, ελήφθησαν υπόψη δύο νέα δεδομένα:
-Η διαμονή μεγάλου πληθυσμού προσφύγων σε ειδικά Κέντρα Φιλοξενίας.
-Το ενδεχόμενο εμφάνισης του ιού ZIKA στη νότια Ευρώπη.
Σε σχέση με τους πρόσφυγες, η Περιφέρεια έχει ενσωματώσει τα Κέντρα αυτά στο δίκτυο παρακολούθησης ελέγχου εστιών αναπαραγωγής κουνουπιών, και έτσι θα γίνονται οι απαραίτητες παρεμβάσεις σε σταθερή εβδομαδιαία βάση καθ’ όλη τη διάρκεια εκτέλεσης του έργου. Θα πρέπει να επισημανθεί ότι η πλειοψηφία των προσφύγων προέρχεται από χώρες όχι ιδιαίτερα υψηλού επιδημιολογικού κινδύνου.
Αναφορικά με τον ιό ZIKA, δεν έχει βρεθεί στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια. Παρόλα αυτά, ένας όχι τόσο αποτελεσματικός διαβιβαστής, το κουνούπι Aedes albopictus (τίγρης Ασίας) έχει έρθει στην Ελλάδα πριν από περίπου δέκα χρόνια, έχει αναπτύξει μεγάλους πληθυσμούς στις αστικές και τουριστικές περιοχές της χώρας, προκαλεί σημαντική όχληση κατά τη διάρκεια της ημέρας, τους καλοκαιρινούς μήνες έως και αρχές φθινοπώρου και αποτελεί δυνητικό διαβιβαστή εκτός του ιού ΖΙΚΑ και του δάγκειου πυρετού και του τσιγκουγκούνια.
Η Περιφέρεια σε συνεργασία με τις αρμόδιες υγειονομικές αρχές θα παρακολουθεί τα επιδημιολογικά δεδομένα, και εφόσον σημειωθούν κρούσματα μετάδοσης σε ανθρώπινους πληθυσμούς, θα είναι έτοιμη να παρέμβει αποτελεσματικά, εφαρμόζοντας σχέδια άμεσης αντιμετώπισης».
Στην τηλεφωνική γραμμή χωρίς χρέωση 8001124424, μπορεί να απευθυνθεί κάθε ενδιαφερόμενος για την ενημέρωση σχετικά με το έργο ή την δήλωση τοπικών προβλημάτων.
