μεταξύ άλλων την υπόθεση των 28 ακινήτων που ανήκαν στο Δημόσιο και στη συνέχεια, αφού πωλήθηκαν σε ιδιώτες με αξία πολύ κατώτερη της αντικειμενικής, μισθώθηκαν από το Δημόσιο με άκρως ετεροβαρείς γι’ αυτό όρους (υπόθεση “sales and lease back”).
Η επιστολή παραίτησης:
Με την από 5-8-2015 αίτησή του, ο Αναπληρωτής Υπουργός Οικονομικών κ. Τρ. Αλεξιάδης, μού ζήτησε, χωρίς την παραμικρή αιτιολογία, την υποβολή της παραίτησής μου. Διαπιστώνοντας, ότι δεν υπήρχε πλέον η επιθυμία για συνέχιση της συνεργασίας της κυβέρνησης μαζί μου, υπέβάλα σήμερα, αρμοδίως και ενώπιον του Υπουργού Οικονομικών, κου Ε. Τσακαλώτου, μετά τη συμπλήρωση πέντε ακριβώς μηνών από την επίσημη ανάληψη των καθηκόντων μου, την παραίτησή μου. Με την παραίτησή μου αισθάνομαι την ανάγκη να επισημάνω τα ακόλουθα:
1. Επελέγην για τη θέση του Γενικού Γραμματέα Δημόσιας Περιουσίας, λόγω των νομικών γνώσεών μου επί του αντικειμένου, το οποίο μού ανετέθη, αλλά και λόγω των αγώνων μου για την τήρηση της νομιμότητας, αλλά και για την προστασία του περιβάλλοντος και της δημόσιας – κοινόχρηστης περιουσίας.
2. Σ’ αυτούς τους πέντε μήνες εργαζόμουν στο Υπουργείο, σε καθημερινή βάση, από το πρωϊ μέχρι αργά το βράδυ, ενίοτε και Σαββατοκύριακα, προκειμένου να μελετώ τις υποθέσεις, που απασχολούσαν τις Υπηρεσίες της Γενικής Γραμματείας, να επιλύω σοβαρότατα προβλήματα, πολλά εκ των οποίων και των ιδίων των υπαλλήλων, να αντιμετωπίζω διοικητικές δυσλειτουργίες και χρόνιες παθογένειες του Δημοσίου και να αποκαλύπτω – αναδεικνύω υποθέσεις κακοδιαχείρισης του δημοσίου χρήματος και ενδεχόμενης διαφθοράς. Όλα αυτά «αθόρυβα» και συστηματικά. Προτίμησα τη σκληρή και ουσιαστική εργασία από τη δημοσιότητα, όπως, ευτυχώς, και άλλοι ομόλογοί μου στο Υπουργείο Οικονομικών, με τους οποίους είχα αγαστή συνεργασία.
Απέφυγα συνειδητά και να αξιοποιήσω τα προνόμια της θέσεως του Γενικού Γραμματέα. Ενδεικτικώς επισημαίνω, ότι, λαμβάνοντας υπόψη τη δυσχερή οικονομική κατάσταση της χώρας, επιδίωξα τον διορισμό μόνο ενός συνεργάτη – συμβούλου (μη συγγενικού προσώπου), ενώ είχα εκ του νόμου δικαίωμα να ζητήσω το διορισμό δύο συνεργατών – συμβούλων και δύο μετακλητών υπαλλήλων.
Παράλληλα, στηρίχθηκα αποκλειστικώς στη συνδρομή των ήδη υπηρετούντων υπαλλήλων. Αξίζει δε να σημειωθεί, ότι καθ’ όλη τη διάρκεια της θητείας μου, δεν επιβαρύνθηκε ο προϋπολογισμός του Υπουργείου από την καταβολή έστω και μίας ώρας υπερωρίας, τόσο του ειδικού συνεργάτη μου, όσο και των υπαλλήλων του Γραφείου της Γ.Γ.Δ.Π., λόγω του υπέρμετρου ζήλου τους, των οποίων είχα την αμέριστη συμπαράσταση στην προσπάθειά μου.
3. Παρέλαβα μία Γενική Γραμματεία υπό διάλυση, λόγω, τόσο της υποστελεχώσεώς της και της διαρκούς «φυγής» εμπείρου προσωπικού, όσο και της πρόσφατης οργανωτικής αποδομήσεώς της με την εφαρμογή του Π.Δ/τος 111/2014 (Υπηρεσίες, χωρίς θέση προϊσταμένου, χωρίς τοπογράφους μηχανικούς ή πολιτικούς μηχανικούς, χωρίς οχήματα για αυτοψίες, Υπηρεσίες αιχμής με δύο άτομα ή και ένα μόνο άτομο ως προσωπικό, κλπ). Το δε ηθικό του προσωπικού ήταν δικαιολογημένα πεσμένο, διότι επί σειρά ετών, βίωσε την πλήρη εγκατάλειψη και απαξίωση.
Είναι χαρακτηριστικό το γεγονός, ότι μέχρι σήμερα, για διάφορους λόγους, μη αφορώντες τη Γενική Γραμματεία Δημόσιας Περιουσίας, δεν έχει καλυφθεί η χηρεύσασα θέση του Γενικού Διευθυντή της Γενικής Διεύθυνσης Δημόσιας Περιουσίας, δεν έχουν ολοκληρωθεί οι διαδικασίες προγραμματισμένων μετατάξεων ελάχιστου, πλην όμως πολύτιμου, υπαλληλικού προσωπικού σε «αιμορραγούσες» Υπηρεσίες της Γενικής Γραμματείας Δημόσιας Περιουσίας, δεν προωθούνται ήδη επεξεργασμένα νομοσχέδια και τροποποιήσεις νομοθετικών διατάξεων, κλπ. Σ’ αυτούς τους πέντε μήνες προσπάθησα, υπό ιδιαιτέρως αντίξοες συνθήκες, να αντιστρέψω την κατάσταση, να καλύψω κενά και να ανορθώσω το ηθικό των εντίμων και σκληρά εργαζόμενων υπαλλήλων, στην προσπάθεια των οποίων στηρίζεται ακόμη το οικοδόμημα της Δημόσιας Περιουσίας.
Σ’ αυτά τα πλαίσια, πέραν των πολλών άλλων ενεργειών μας, με τη σύμφωνη γνώμη της τέως Αναπληρώτριας Υπουργού Οικονομικών, κας Όλγας – Νάντιας Βαλαβάνη, συνέστησα Επιτροπή, η οποία, με τη συνδρομή των προτάσεων και των ιδίων των εργαζομένων, επεξεργάσθηκε και συνέταξε ολοκληρωμένο σχέδιο οργανωτικής ανάταξης όλων των Υπηρεσιών της Γενικής Γραμματείας Δημόσιας Περιουσίας, διά της τροποποιήσεως του Π.Δ/τος 111/2014, αλλά και ολοκληρωμένο σχέδιο σταδιακής ενίσχυσής τους με το αναγκαίο προσωπικό (μηχανικούς και νομικούς).
Το νομοσχέδιο, όπως αρμοδίως έχω ενημερώσει τον Υπουργό Οικονομικών και τον Αναπληρωτή Υπουργό Οικονομικών είναι έτοιμο και απομένει η προώθησή του στη Βουλή. Η προώθησή του και η ψήφισή του, ως έχει, θα δώσει πνοή στις υπηρεσίες της Γενικής Γραμματείας Δημόσιας Περιουσίας, θα καταστήσει εφικτή την ανάπτυξη της χώρας, μέσω της προστασίας και της ορθής αξιοποίησης της περιουσίας του Δημοσίου, αλλά και θα αποτελέσει μία ηθική ανταμοιβή στη μεγάλη πλειοψηφία των εργαζόμενων και αγωνιζόμενων, υπό αντίξοες συνθήκες, υπαλλήλων της Γενικής Γραμματείας Δημόσιας Περιουσίας.
Σε αντίθετη περίπτωση, η πλήρης διάλυση των υπηρεσιών θα συντελεσθεί εντός συντόμου χρονικού διαστήματος, η περιουσία του Δημοσίου θα μείνει πλήρως απροστάτευτη και απαξιωμένη, βορά των κάθε είδους συμφερόντων, έσοδα εκατομμυρίων θα απολεσθούν, αλλά και τα φαινόμενα κακοδιοίκησης και διαφθοράς θα ενταθούν. Εάν οι δικές μου προειδοποιήσεις δεν κρίνονται αρκετές, τότε παραπέμπω στις σχετικές προειδοποιήσεις όλων των ελεγκτικών μηχανισμών του Δημοσίου, αλλά ακόμη και των εισαγγελικών αρχών, οι οποίες κοινοποιούνται στη Γενική Γραμματεία Δημόσιας Περιουσίας.
Είναι απολύτως βέβαιο, ότι εάν σταματήσει η διαχρονικά κακή και σκανδαλώδης διαχείριση – εκποίηση της Δημόσιας Περιουσίας και γίνει ορθή η διαχείριση- αξιοποίησή της, τότε, τα μεν έσοδα του Δημοσίου θα αυξηθούν αλματωδώς και θα εισπραχθούν ποσά πολύ περισσότερα από τα προβλεπόμενα από την πάταξη της φοροδιαφυγής, το δε όφελος για το λαό θα είναι τεράστιο (ποσοτικά/οικονομικά και ποιοτικά).
4. Πέραν του νομοσχεδίου για την τροποποίηση του Π.Δ/τος 111/2014, η Γενική Γραμματεία Δημόσιας Περιουσίας επεξεργάσθηκε την τροποποίηση των διατάξεων του κώδικα κοινωφελών περιουσιών και σχολαζουσών κληρονομιών (Ν. 4182/2013), ως προς τις σχολάζουσες κληρονομίες, προκειμένου να επιτύχει την ταχύτερη αποκάλυψη και αξιοποίησή τους, προς όφελος του δημοσίου συμφέροντος. Και αυτές οι διατάξεις είναι έτοιμες για προώθηση στη Βουλή. Παράλληλα, ξεκίνησε η επεξεργασία τροποποίησης βασικών νομοθετημάτων σχετικών με τη Δημόσια Περιουσία.
5. Στο μείζον ζήτημα της αναπροσαρμογής των αντικειμενικών αξιών η Γενική Γραμματεία Δημόσιας Περιουσίας, με τη σύμφωνη γνώμη της τέως Αναπληρωτού Υπουργού Οικονομικών, κας Όλγας – Νάντιας Βαλαβάνη, επεξεργάσθηκε, εντός ασφυκτικών χρονικών πλαισίων, που είχαν τεθεί, και υπό δυσμενείς συνθήκες, δια της αρμόδιας Υπηρεσίας της, με τη συνδρομή και υπαλλήλων της Διεύθυνσης Εφαρμογής Φορολογίας Κεφαλαίου της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Εσόδων, σχέδιο τροποποίησης του υφιστάμενου νομοθετικού πλαισίου και αντίστοιχη αναπροσαρμογή των αντικειμενικών τιμών (ο γενικός δείκτης των αντικειμενικών αξιών προέκυπτε από την έρευνα καθοδικός – μειούμενος).
Πλην όμως, η προώθηση των σχετικών τροποποιήσεων «πάγωσε», λόγω των εν εξελίξει διαπραγματεύσεων της κυβέρνησης με τους δανειστές της χώρας, οι οποίες δεν έχουν μέχρι σήμερα ολοκληρωθεί.
Σε κάθε περίπτωση, η αναπροσαρμογή των αντικειμενικών αξιών πρέπει να γίνει το συντομότερο δυνατόν, με την προώθηση του ήδη επεξεργασμένου νομοσχεδίου, προκειμένου να ανακουφισθούν οι χειμαζόμενοι συμπολίτες μας, να αρθούν οι όποιες τυχόν υφιστάμενες αδικίες και να αποφευχθούν οι όποιες δυσμενείς συνέπειες σε βάρος του Δημοσίου.
6. Μέσα στο σύντομο χρονικό διάστημα των πέντε μηνών η Γενική Γραμματεία Δημόσιας Περιουσίας κατόρθωσε να επεξεργασθεί και να ξεκινήσει την υλοποίηση προγράμματος μεταστέγασης δημοσίων υπηρεσιών του Υπουργείου Οικονομικών, είτε σε ιδιόκτητα ακίνητα του Δημοσίου, είτε σε ακίνητα Νομικών Προσώπων Δημοσίου Δικαίου, καθώς και συστέγασης Υπηρεσιών, προκειμένου να επιτύχει τη μείωση των εξόδων του Δημοσίου. Ανέδειξε δε την υποχρέωση της Ε.Τ.Α.Δ. να καλύπτει το κόστος συντήρησης των κτιρίων του Δημοσίου, που υπάγονται στην αρμοδιότητα του Υπουργείου Οικονομικών.
7. Για πρώτη φορά, με την αριθ. ΔΔΠ0005159/568Β΄ ΕΞ 2015/7-4-2015 Κοινή Υπουργική Απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Εσωτερικών, όπως αυτή ισχύει τροποποιημένη, τέθηκαν οι θεσμικές βάσεις μίας μεγαλύτερης προστασίας της κοινοχρησίας των παραλιών και αιγιαλών της χώρας και εν γένει του παράκτιου και παρόχθιου φυσικού περιβάλλοντός της, καθώς και της εξασφάλισης μεγαλύτερων εσόδων για το Δημόσιο, μέσω μίας πιο ορθολογικής και ασφαλούς διαδικασίας παραχώρησης της χρήσης τους στους Δήμους της χώρας, λαμβάνοντας υπόψη και τις υποδείξεις των αποφάσεων του Συμβουλίου της Επικρατείας.
Επισημαίνω, ότι το παράκτιο και παρόχθιο περιβάλλον της χώρας αποτελεί ένα από τα συγκριτικά πλεονεκτήματά της και για το λόγο αυτό πρέπει να προστατευθεί από αυθαίρετες παρεμβάσεις και χρήσεις, που, το μεν το απαξιώνουν, το δε αναιρούν την κοινοχρησία αυτών των περιοχών, εις βάρος του κοινωνικού συνόλου. Η προσπάθεια αυτή πρέπει να συνεχισθεί με την τροποποίηση, στο ίδιο πάντα πνεύμα της ως άνω ΚΥΑ, των διατάξεων του Ν. 2971/2001 περί αιγιαλού και παραλίας.
8. Επέστησα αρμοδίως την προσοχή στο μείζον ζήτημα της ετήσιας απώλειας εσόδων και ρευστότητας για το ελληνικό Δημόσιο πολλών εκατομμυρίων ευρώ, όταν, από παρεμπίπτουσα έρευνα, διεπίστωσα, ότι, από ενδεχόμενη κακή ή καθυστερημένη ενημέρωση αρμόδιας υπηρεσίας του Υπουργείου Οικονομικών, συνεχίζονται να καταβάλλονται επί έτη σε συνταξιοδοτηθέντες υπαλλήλους του Υπουργείου Οικονομικών, πέραν της συντάξεώς τους, οι μισθοί, τους οποίους ελάμβαναν, όταν ήταν ακόμη εν ενεργεία υπάλληλοι! Η απώλεια εσόδων ήταν τρομακτική και ξεπερνούσε τα τρία εκατομμύρια ευρώ για το έτος 2014 μόνο για το Υπουργείο Οικονομικών.
Για δε το πρώτο εξάμηνο του έτους 2015 η απώλεια εσόδων ξεπερνούσε το ένα εκατομμύριο ευρώ. Η ίδια κατάσταση πιθανόν να ισχύει και σε άλλα Υπουργεία. Ελπίζω το ζήτημα αυτό να έχει πλέον διευθετηθεί.
9. Προκειμένου να προστατευθεί το δημόσιο συμφέρον, ήτοι να αποκαλυφθούν και να τερματισθούν φαινόμενα κακοδιαχείρισης και ενδεχόμενης διαφθοράς, ξεκινήσαμε στη Γενική Γραμματεία Δημόσιας Περιουσίας έρευνα για πλείστες όσες περιπτώσεις, οι οποίες απασχόλησαν ή απασχολούν τις Υπηρεσίες της, είτε με την αξιοποίηση επώνυμων και ανώνυμων καταγγελιών, πορισμάτων ελεγκτικών υπηρεσιών και εισαγγελικών παραγγελιών, είτε και αυτεπαγγέλτως, όταν γίνονταν αντιληπτές ύποπτες ενέργειες και παραλείψεις.
Ήδη έχουμε αποστείλει σε αρμόδιες ελεγκτικές και εισαγγελικές αρχές στοιχεία προς περαιτέρω διερεύνηση, τυχόν απόδοση ευθυνών και επιβολή ποινών, αλλά και, έχουμε συμβάλλει στη διασφάλιση υπέρ του Δημοσίου πολλών εκατομμυρίων ευρώ.
Μεγάλο μέρος αυτής της συστηματικής έρευνας γίνεται με τη συνδρομή των υπαλλήλων κυρίως της Μονάδας Αποκρατικοποιήσεων και Κινητών Αξιών, που υπάγεται σ’ αυτήν.
Μεταξύ των διερευνούμενων υποθέσεων, είναι και η γνωστή πλέον υπόθεση των 28 ακινήτων, που ανήκαν στο Δημόσιο και στη συνέχεια, αφού πωλήθηκαν σε ιδιώτες με αξία πολύ κατώτερη της αντικειμενικής, μισθώθηκαν από το Δημόσιο με άκρως ετεροβαρείς γι’ αυτό όρους (υπόθεση “sales and lease back”).
Σ’ αυτό το σημείο αισθάνομαι την ανάγκη να εκφράσω τη βαθύτατη λύπη μου, διότι εντός των επόμενων ολίγων ημερών θα ολοκληρωνόταν, όπως είχα αρμοδίως (προφορικώς και εγγράφως) ενημερώσει τον Αναπληρωτή Υπουργό Οικονομικών, κ. Τρ. Αλεξιάδη, η έρευνά μας σε σχέση με τη συγκεκριμένη υπόθεση των 28 ακινήτων, καθώς και η σύνταξη σχετικού γνωμοδοτικού πορίσματος, με καταγραφή σημαντικότατων ευρημάτων, τα οποία θα έπρεπε να γνωστοποιηθούν στη Δικαιοσύνη και στο Νομικό Συμβούλιο του Κράτους. Δυστυχώς, και όλως περιέργως, το αιφνίδιο και επιτακτικό αίτημα για υποβολή της παραίτησής μου, οδηγεί στην αδυναμία ολοκλήρωσης του όλου εγχειρήματος. Σε κάθε περίπτωση, ελπίζω στην ανάληψη σχετικής πρωτοβουλίας από το νέο Γενικό Γραμματέα Δημόσιας Περιουσίας.
10. Με αφορμή, τέλος, τις διεξαγόμενες διαπραγματεύσεις της κυβέρνησης με τους δανειστές της χώρας και ιδίως σ’ ό,τι αφορά στο κεφάλαιο της Δημόσιας Περιουσίας οφείλω να επισημάνω τον κίνδυνο να επαναληφθούν και μάλιστα σε χειρότερο βαθμό τα λάθη του παρελθόντος.
Η ανησυχία μου ενισχύεται από το γεγονός, ότι γίνονται οι σχετικές διαπραγματεύσεις, ερήμην της Γενικής Γραμματείας Δημόσιας Περιουσίας και των εμπειρότατων στελεχών – υπαλλήλων της. Οι όποιες διαπραγματεύσεις σχετικά με τη Δημόσια Περιουσία εμπλέκουν αποκλειστικά το Τ.Α.Ι.Π.Ε.Δ. Πλην όμως, εάν είναι να επαναληφθούν φαινόμενα ετεροβαρών για το Δημόσιο συμβάσεων, όπως αυτές των 28 ακινήτων, που ανήκαν στο Δημόσιο, καθώς και άλλων, που δεν έχει νόημα να τις απαριθμήσω, τότε η ζημία για το ελληνικό Δημόσιο θα είναι μεγίστη και ενδεχομένως μη αναστρέψιμη.
Σε κάθε περίπτωση, πρέπει να αποφευχθεί η υποθήκευση των περιουσιακών στοιχείων της χώρας, πολλώ δε μάλλον, όταν έχει ομολογηθεί, ότι τα μέτρα, τα οποία λαμβάνονται ενδέχεται να μην αποδώσουν τα αναμενόμενα. Πρέπει, επίσης, να μην αντιμετωπίζονται με τον ίδιο τρόπο τα αστικά ακίνητα με τις παράκτιες – παρόχθιες και δασικές εκτάσεις της χώρας (υγρότοποι, δασικές εκτάσεις, κλπ), καθώς και με τις κατάλληλες για αγροτικές καλλιέργειες εκτάσεις του Δημοσίου. Αυτές οι εκτάσεις, οι οποίες διέπονται από ειδικό προστατευτικό καθεστώς και παράλληλα αποτελούν το συγκριτικό πλεονέκτημα της χώρας, πρέπει να εξαιρούνται από κάθε είδους εκποίησης και να επιλέγεται η μορφή της ήπιας ανάπτυξης.
Ίσως δεν έχει γίνει αντιληπτό, αλλά η Δημόσια Περιουσία, δύναται να αποτελέσει μοχλό μεγάλης ανάπτυξης για τη χώρα μας, χωρίς καν να επιλεγεί η άρον άρον εκποίησή της. Το δε μεγάλο πλεονέκτημα των εσόδων, που προέρχονται από την προστασία, ανάδειξη και ορθή αξιοποίηση της Δημόσιας Περιουσίας, είναι, ότι αυτά δεν θα προέρχονται από τη φορολογία των πολιτών.
Ολοκληρώνοντας, θέλω να ευχαριστήσω όσους μου εμπιστεύθηκαν μία τόσο σημαντική θέση στο Υπουργείο Οικονομικών. Θα ήταν δε παράλειψή μου να μην ευχαριστήσω ιδιαίτερα τους υπαλλήλους της Γενικής Γραμματείας Δημόσιας Περιουσίας και των υπαγόμενων σ’ αυτήν υπηρεσιών για τη συνεργασία και τη συνδρομή, που μού παρείχαν επί πέντε μήνες, όπως επίσης και τους Γενικούς Γραμματείς του Υπουργείου Οικονομικών, με τους οποίους είχα αγαστή συνεργασία.
Δημήτριος Κλούρας