Μία συνολική συμφωνία για όλα τα ανοιχτά θέματα στις 20 Μαρτίου -που θα δρομολογεί και τις μεσοπρόθεσμες παρεμβάσεις στο θέμα του χρέους- θα ξεκλειδώσει την είσοδο στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης εντός του Απριλίου, ώστε να ακολουθήσει η δοκιμαστική έξοδος στις αγορές. Τα γεγονότα εξελίσσονται ταχύτατα το τελευταίο διάστημα, καθώς όλες οι πλευρές επιθυμούν να υπάρξει λύση.
Το πρώτο βήμα έγινε στο Εurogroup της 20ής Φεβρουαρίου, ακολούθησε η συνάντηση του Βερολίνου (όπου αντάλλαξαν απόψεις Μέρκελ και Λαγκάρντ), ενώ υπήρξε τηλεφωνική επικοινωνία του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα με την επικεφαλής του ΔΝΤ.
Το τελικό πακέτο θα καθορίζει τα πλεονάσματα (όπου έχουν γίνει βήματα) και θα περιλαμβάνει μέτρα αλλά και αντίμετρα, προκειμένου να είναι δημοσιονομικά ουδέτερο. Στόχος είναι οι παρεμβάσεις σε Ασφαλιστικό και Συνταξιοδοτικό να συνοδεύονται από μία σειρά ευνοϊκών διατάξεων, που θα στηρίζουν τους χαμηλόμισθους.
Αναγκαία θεωρείται από την ελληνική πλευρά η περιγραφή των μεσοπρόθεσμων δράσεων για το χρέος, που θα τρέξουν στα μέσα του 2018 και θα ολοκληρωθούν το 2028. Αυτό θα στείλει τα κατάλληλα μηνύματα στους επενδυτές, ενώ θα έχει σημαντική επίδραση στην ομαλή έξοδο της χώρας στις αγορές.
Η αποσαφήνιση του οδικού χάρτη για το χρέος αποτελεί «κρίκο» για να εισηγηθεί το ΔΝΤ την παραμονή του στο πρόγραμμα, παράλληλα με τη μόνιμη αναφορά στις «μεταρρυθμίσεις».
Το γεγονός ότι υπήρξε επικοινωνία του Αλ. Τσίπρα με την Κρ. Λαγκάρντ δείχνει πως γυρίζουν σελίδα. Σύμφωνα με πληροφορίες στη συζήτηση με τη διευθύντρια του Ταμείου επισημάνθηκε πως και οι δύο έκαναν βήματα και τονίστηκε πως τώρα πρέπει οι άλλοι παίκτες να κάνουν κάποιες κινήσεις.
Ουσιαστικά για να συμπληρωθεί το παζλ θα πρέπει η συζήτηση να περάσει στα μεσοπρόθεσμα μέτρα για το χρέος και στη διάρκεια επίτευξης των πλεονασμάτων. Αλλωστε και οι Ευρωπαϊοι δεν επιθυμούν να παραμείνει για μεγάλο διάστημα ανοιχτό το ελληνικό ζήτημα με δεδομένο πως ξεκινά ένας εκλογικός χορός (Ολλανδία, Γαλλία και τον Σεπτέμβριο Γερμανία).
Η νέα ανάρτηση Τόμσεν
Μήνυμα με... αποδέκτες στη Γηραιά Ηπειρο στέλνει το ΔΝΤ με ανάρτηση στο μπλογκ του Ταμείου κειμένου από τον επικεφαλής οικονομολόγο Μόρις Ομπσφελντ, τον επικεφαλής για την Ευρώπη, Πολ Τόμσεν και τον επικεφαλής του νομικού τμήματος Σον Χέιγκαν. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει το σημείο όπου τονίζεται πως το ΔΝΤ δεν μπορεί να συνδράμει οικονομικά σε μια χώρα με μη βιώσιμο χρέος εκτός και αν «το πρόγραμμα της συγκεκριμένης χώρας περιλαμβάνει μέτρα για τη διευθέτηση του χρέους».
Παράλληλα επισημαίνεται πως το πρόβλημα μιας χώρας που θα βρεθεί με ένα μη βιώσιμο χρέος δεν μπορεί να λυθεί με υπεραισιόδοξες προβλέψεις σχετικά με την πορεία του ΑΕΠ ή των πρωτογενών πλεονασμάτων ούτε με υπερβολικό «σφίξιμο του ζωναριού». Ειδικά για την Ελλάδα τονίζεται ότι οι δανειστές έχουν επιλέξει ένα πλέγμα μέτρων το οποίο θα εξασφαλίσει τη διευθέτηση του χρέους μέσα από τη μείωση των επιτοκίων και την επιμήκυνση στη διάρκεια αποπληρωμής των δανείων.
Στο «καυτό» θέμα των πλεονασμάτων από το 2019 και μετά φαίνεται πως η γερμανική πλευρά δείχνει διάθεση για την εξεύρεση μίας ενδιάμεσης λύσης. Οι ακραίες προτάσεις για ποσοστό 3,5% του ΑΕΠ για μία δεκαετία έχουν εγκαταλειφθεί και η συζήτηση επικεντρώνεται σε μία τριετία. Από εκεί και πέρα θα υπάρχει πρόβλεψη για τη σταδιακή μείωση του 3,5%, με τα ποσοστά να είναι υπό διαπραγμάτευση.
Υπό συζήτηση είναι το ακριβές ποσό των παρεμβάσεων, που πρέπει να γίνουν από το 2019 και μετά. Αρχικά είχαν ζητηθεί μέτρα 2,5% του ΑΕΠ (δηλαδή 4,5 δισεκατομμυρίων) αλλά στη συνέχεια το ποσοστό αυτό υποχώρησε στο 2% (δηλαδή περίπου 3,6 δισεκατομμύρια).
Συλλογικές διαπραγματεύσεις
Η ελληνική πλευρά με «όπλο» την υπέρβαση στα έσοδα το 2016 ζητά να περιοριστεί ακόμα περισσότερο αυτός ο στόχος. Για παράδειγμα περαιτέρω μείωσή του στο 1,5% θα έριχνε τον πήχη των μέτρων που ζητούνται μετά το 2019 στα 2,7 δισεκατομμύρια. Εμβληματικό για την κυβέρνηση είναι το θέμα της επαναφοράς των συλλογικών διαπραγματεύσεων, όπου φαίνεται πως σημειώνεται πρόοδος. Στόχος είναι να οριστεί το χρονοδιάγραμμα επιστροφής μιας σειράς ευνοϊκών για τους εργαζόμενους ρυθμίσεων, όπως είναι η επεκτασιμότητα των συμβάσεων. Οι κινήσεις αυτές θα πρέπει να γίνουν πριν από το τέλος του προγράμματος. Στα θέματα που πρέπει να εξεταστούν σε επόμενο Eurogroup είναι η εξαίρεση από τις δαπάνες για τον υπολογισμό του πρωτογενούς πλεονάσματος ενός προγράμματος δημιουργίας 100.000 θέσεων εργασίας.
Η χρηματοδότηση θα φτάσει τα 3 δισεκατομμύρια -υπάρχουν συζητήσεις με την Παγκόσμια Τράπεζα- και το πρόγραμμα θα απλωθεί τα επόμενα δυόμισι χρόνια.
