Γενικά

Το Αιγίνιο είναι κωμόπολη στο νομό Πιερίας με 4.280 κατοίκους, με βάση την απογραφή του 2001. Στα βορειοανατολικά βρίσκεται ο ποταμός Αλιάκμονας , στα ανατολικά ο Θερμαϊκός κόλπος και στα νότια και νοτιοδυτικά του βρίσκονται ο Όλυμπος και τα Πιέρια Όρη.Οι κάτοικοι του είναι ντόπιοι, πρόσφυγες από την ανατολική Θράκη (1923) και πρόσφυγες της Ανατολικής Ρωμυλίας(Καβακλιώτες και Ακμπουναριώτες, 1925). Η απόσταση του Αιγινίου από την Κατερίνη είναι 32 χιλιόμετρα.

Δημοτική Κοινότητα Αιγινίου

Η ομώνυμη Δημοτική Κοινότητα (με πληθυσμό 4.548 κατοίκους το 2001) αποτελείται από τρεις συνολικά οικισμούς: το Αιγίνιο (έδρα της Δημοτικής Κοινότητας), τον Καταχά και τη Μεγάλη Γέφυρα, η οποία έχει 268 κατοίκους.

Υποδομή

Στο Αιγίνιο υπάρχουν σήμερα τρία (3) νηπιαγωγεία, τρία (3) Δημοτικά Σχολεία (στο Αιγίνιο μεταφέρονται και πηγαίνουν στο Δημοτικό Σχολείο και παιδιά από τα γειτονικά χωριά Παλιάμπελα, Καταχά, Λιβάδι, Νέα Αγαθούπολη, Μεθώνη και Μεγάλη Γέφυρα). Βρίσκεται επίσης ένα Γυμνάσιο με κλειστό γυμναστήριο, Λύκειο, ΕΠΑΛ, αστυνομικό τμήμα , Κέντρο Υγείας, υποκατάστημα της Τράπεζας Πειραιώς, γραφείο εφορίας, ΚΕΠ, και το Δημαρχείο.

Υπάρχουν δύο ενορίες. (Παναγία-Κοίμηση της Θεοτόκου, για τους γηγενείς, τους Θράκες και τους Ακμπουναριώτες και του Αγίου Ανδρέα για τους Καβακλιώτες). Έχει και δύο παλαιούς ναούς που η αρχαιολογική υπηρεσία τους χαρακτήρισε διατηρητέα ιστορικά μνημεία και τους ανέλαβε υπό την εποπτεία της. Πρόκειται για το ναό Πέτρου και Παύλου, χρονολογημένο από το 1400 και το ναό του Αγίου Αθανασίου στο συνοικισμό των Καβακλιωτών που χρονολογείται από το 1600.

Ο οικισμός του Αιγινίου διασχίζεται από την Παλιά εθνική οδό Αθηνών - Θεσσαλονίκης. Επίσης και από την κτηματική του περιοχή και σε απόσταση ενός (1) χιλιομέτρου από τον οικισμό διέρχεται και η Νέα εθνική οδός Αθηνών - Θεσσαλονίκης. Έως τον Σεπτέμβριο του 2013 λειτουργούσε και ανισόπεδος κόμβος, ο οποίος εξυπηρετούσε χιλιάδες κατοίκων από και προς τη Θεσσαλονίκη, καθιστώντας το Αιγίνιο σχεδόν προάστιο της Θεσσαλονίκης και καθιστώντας την πρόσβαση των κατοίκων στην Θεσσαλονίκη εύκολη. Ο κόμβος αυτός όμως κατεδαφίστηκε με την υπόσχεση να κατασκευαστεί νέος κόμβος, κάτι που οι κάτοικοι αναμένουν ακόμη. Επίσης σε επαφή με τον οικισμό διέρχεται και η νέα διπλή σιδηροδρομική γραμμή με νέο σύγχρονο σιδηροδρομικό σταθμό που σήμερα εξυπηρετεί και τον προαστιακό σιδηρόδρομο με δρομολόγια από και προς Θεσσαλονίκη κάθε ώρα περίπου.

Η διαδικτυακή εφημερίδα του Αιγινίου και της Βόρειας Πιερίας είναι: http/www.aiginiovoice.gr

Κύρια ασχολία των κατοίκων είναι η γεωργία (βαμβάκι, καπνά, σιτηρά, φρούτα) και το εμπόριο. Το Υπουργείο Γεωργίας χαρακτήρισε την περιοχή αυτή ως την καταλληλότερη σε όλη την Ελλάδα για πρότυπες πειραματικές αγροτικές καλλιέργειες.

Πολιτισμός και έθιμα

Πολιτιστικοί σύλλογοι

Δραστηριοποιούνται δυο πολιτιστικοί σύλλογοι. Ο ένας των γηγενών και Θρακών, που ονομάζεται η "Δήμητρα" (ιδρύθηκε το 1966) και ο άλλος των "Ανατολικορωμυλιωτών". Υπάρχουν επίσης ορειβατικός και αιμοδοτικός σύλλογος.

Εμποροπανήγυρη Αιγινίου

Κάθε Σεπτέμβριο διεξάγεται στην έδρα του Δήμου, στο Αιγίνιο, η ετήσια εμποροπανήγυρη, που θεωρείται από τις μεγαλύτερες στο είδος της στην Ελλάδα. Μάλιστα, προηγήθηκε χρονικά από την πανήγυρη της Κατερίνης, καθώς ξεκίνησε το 1926.

Αγιασμός αμπελώνων

Στη 1 Φεβρουαρίου εορτάζεται ο Άγιος Τρύφωνας και αναβιώνει η εορτή των αμπελουργών, με τον αγιασμό των αμπελώνων και κορυφώνεται με μουσικές και χορευτικές εκδηλώσεις στην πλατεία του Αγίου Ανδρέα. Στην ίδια πλατεία γίνονται πολιτιστικές εκδηλώσεις κάθε Σεπτέμβριο.

Κουρμπάνι

Κάθε άνοιξη γίνεται πανηγυρικός εορτασμός στο εξωκλήσι της Ανάληψης στο Ξάπεφτο. Την ημέρα του εορτασμού του οι κτηνοτρόφοι σφάζουν ταμένα αρνιά στο όνομά του και προσφέρουν "κουρμπάνι" (μέρος από το σφάγιο) στους προσκυνητές του.

Θερινές εκδηλώσεις

Στις 29 Ιουνίου αναβιώνει από το σύλλογο "Δήμητρα" η γιορτή των Αγίων Αποστόλων στο χώρο του παλαιού Βυζαντινού Ναού. Στις 15 Αυγούστου εορτάζεται ο Πολιτιστικός Αύγουστος. Από το 2007 ξεκίνησε ο θεσμός του Φεστιβάλ Βόρειας Πιερίας. Πρόκειται για ένα φεστιβάλ μουσικής (2007-2008 παραδοσιακής μουσικής), που πραγματοποιείται με πρωτοβουλία του Δήμου Πύδνας Κολινδρού στο χώρο του Αγίου Γεωργίου συνήθως το πρώτο δεκαήμερο του Ιουλίου.

Ιστορικά στοιχεία

Η πρώην ονομασία του Αιγινίου ήταν Λιμπάνοβο, ЛюбовНова που στα είναι στα βουλγάρικα, διαβάζεται "Λιούμποφ νόβα" και σημαίνει νέα αγάπη. Έπειτα από την εγκατάσταση και των προσφύγων το Υπουργείο Βορείου Ελλάδος μετονόμασε το Λιμπάνοβο σε Αιγίνιον κατά τον συνταξιούχο καθηγητή του γυμνασίου Κατερίνης κ. Αναγνωστόπουλο και το ιστορικό του βιβλίο "Πιερία" από την ομώνυμη πολιτειούλα στη θέση που είναι σήμερα το χωριό Ρυάκια της Πιερίας και που κατά τον 4ο περίπου αιώνα θεωρούνταν ένα σχετικά σημαντικό αστικό κέντρο.

Το Αιγίνιο έλαβε μέρος στην Εθνική Αντίσταση και έδωσε θύματα απ’ όλους τους κατοίκους του. Ενώ οι Γερμανοί θεωρούσαν τον τόπο αυτό μεγάλης στρατηγικής σημασίας, καθώς η απόστασή του ήταν μόλις δύο χιλιόμετρα από τη μεγάλη σιδηροδρομική γέφυρα του Αλιάκμονα, έπειτα από πιέσεις που άσκησαν επάνω του δεν προέβησαν σε εχθροπραξίες σε βάρος των κατοίκων, εκφοβισμούς και εκτελέσεις, όπως σε άλλα χωριά της Πιερίας.

Ο περιηγητής Νίκος Σχοινάς αναφέρει το Λιμπάνοβο, ως "τσιφλίκιον παρά τον Αλιάκμονα, κείμενον εις τους πρόποδας μικρού βουνού ή λόφων έχων 50 ως 60 οικογενείας οθωμανικάς και 60-70 χριστιανικάς, υποζύγια και τροφάς εν αφθονία, απέχει δε 1 ώραν της ακτής, ήτοι της σκάλας του Ελευθεροχωρίου"

Ο Ζώτος Μολοσσός αναφέρει το Λιμπάνοβο ότι είχε 200 οικογένειες.

Το Λιμπάνοβο σύμφωνα με πληροφορίες κατοίκων μεγάλων σε ηλικία σήμαινε "κρύα νερά". Ονομάστηκε έτσι κατά τη διάρκεια της τουρκοκρατίας. Τίποτα ωστόσο δεν είναι επιβεβαιωμένο από έγκυρη πηγή.